ROTARY
İNSANLIĞA HİZMET VERMEK,HER MESLEKTEN YÜKSEK AHLAKİ STANDARTLARI YÜCELTMEK,DÜNYADA BARIŞ VE İYİ NİYETİ YAYMAK AMACIYLA,İŞ VE MESLEK ADAMLARININ BİR ARAYA GELEREK OLUŞTURDUĞU,DÜNYANIN EN BÜYÜK VE EN ESKİ SİVİL TOPLUM KURULUŞUDUR.
HERKES ULUSAL GÖREVİNİ VE SORUMLULUĞUNU BİLMELİ,MEMLEKET MESELELERİ ÜZERİNDE DÜŞÜNÜPÇALIŞMAYI GÖREV EDİNMELİDİR.
Paul Percy Harris’ in Hayatı
Rotary’nin kurucusu Paul Percy Harris, 1868 yılında doğdu. Ailesinin Ekonomik yetersizliği nedeniyle Çalışmak zorunda olduğundan yüksek ögrenimini kesintilerle sürdürdü; 1891 yılında Iowa Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Mesleğe başlamadan önce beş yıl süreyle çeşitli yerleri dolaşıp, farklı işler yaparak yaşam deneyimini arttırdı. Paul Harris, bu süre içerisinde, bir meslek okulunda öğretmenlik, gazete muhabirliği, gezici satış temsilciliği, fabrika ve tarim işçiliği yaptı.
Amerika kıtasının büyük bir bölümü ile Ingiltere ve Galler’i dolaştı. 1896’da Chicago’ya döndü ve burada hukuk bürosunu açtı. Paul Harris’in sonraki yaşamının büyük bölümü “Çelişkiler yumağı’’ olarak nitelendirdiği Chicago’da geçti. 1905 yılında üç yakin arkadaşıyla (Silvester Schicle-Kömür Tüccari, Gustavus Loehr- Maden Mühendisi, Hiram Shorey-Terzi) dünyanın ilk gönüllü hizmet kuruluşu olan Rotary’i kurdu.
1910‘da Jean Thompson ile evlendi. 1912 yılında Paul ve Jean Chicago’nun banliyölerinden birinde satın aldıklari eve, İskoç asıllı olan Jean’in çocukluğunun geçtiği Edinburg’taki evlerinin bulunduğu caddenin adını “Comely Bank” verdiler. Paul Harris, 1947 yılında ölümüne kadarkı 35 yıllık süreyi, bu evde ve hukuk bürosunda geçirdi. Zamanının büyük bölümünü Rotary konvansiyonlarına, bölge ve kulüp toplantılarına katılıp Rotaryenleri bilgilendirip, coşkulandıran konuşmalar yapmaya hasretti. Rotary’nin kurucusunun Chicago’daki hukuk bürosu bugün de “Davis & Cichorski” adı altında faaliyetini sürdürmektedir.
Bilgi Notu: Uluslararası Rotary merkez binasinin (One Rotary Center) 16. katındaki bir oda UR.’nin ilk Başkani Paul Harris’in anısına ayrılmıştır. Bu kattaki bir başka odada da, 23 Subat 1905 tarihli ilk Rotary toplantısının yapıldığı maden mühendisi Gustavus Loehr’in Unity Building’teki 711 No.lu ofisinin eşyaları aynen korunmaktadır. Odanın kente bakan penceresine 1905 yılının Chicago görüntüsü konulmuştur.
DÜNYADA ROTARY
ROTARY ilk defa 1905 yılında Avukat Paul Harris ve üç arkadaşı — Kömür Tüccari Silvester Schile, Maden Mühendisi Gustavus Loehr ve Tüccar Terzi Hiram Shorye’in akşamları buluşup geliştirdikleri fikirlerle başlamıştır.Bu ilk toplantılarda yalnızlık hislerinin bastırılması, birbirlerini tanımak ve aralarında iyi ilişkiler kurarak her birinin bireysel gelişimini sağlamak amaçlanmıştır. Aslında Rotary’nin bu ilk dört üyesi arasında milliyet ve dini inançlar yönünden büyük farklılıklar vardır. Bu kişiler İngiliz, Alman, İsveç ve İrlanda asıllı olup Amerika’ya göç etmiş kişilerdi. Dini inançları yönünden protestan, katolik ve musevi idiler.Buna göre Rotary’nin ilerde şekillenecek olan ırk, din, dil ve cinsiyet fark gözetmeme ilkesi kendiliğinden oluşmuştur.Bu gruba Matbaacı Harry Ruggles’in ve Emlak Komisyoncusu Will Jenson’un da katılması ile 23 Subat 1905 tarihinde Chicago Rotary Kulübü kuruldu. Kulübün ilk Başkanlığına Schile seçildi. Kulüp fikrini ilk defa ortaya atan Paul Harris ancak iki yıl sonra başkan oldu. Bu altı kişinin oluşturduğu ilk Rotary Kulübü arkadaşlık, dostluk ve karşılıklı yardım amacı ile kurulmuştur. Toplantıların sıra ile her üyenin bürosunda yapılmasindan dolayı üyelerce teklif edilen ve bir ana eksen etrafında dönüşüm anlamına gelen ROTARY Kelimesi kulüp adı olarak kabul edilmiştir. San Francisco’da ikinci Rotary Kulübü 1908 tarihinde Avukat Henry Wood tarafından kurulmuştur. Üçüncü Rotary Kulübü 1909 tarihinde kurulan Oakland Rotary Kulübü’dür. Aynı yıl,Dördüncü Rotary Kulübü Washington’daBeşinci Rotary Kulübü Los Angles’taAltıncı Rotary Kulübü Boston’da kurulmuş ve1910 yılında ABD’de KULÜP SAYISI 16’ya ve ROTARYEN SAYISI 1500’e ulaşmıştır.Rotary’nin ilk kongresi 1910 Agustosunda Chesley R. Perry’nin başkanlığında Chicago’da yapıldı. Bu kongrede mevcut 16 Kulüpten 14’ünün ve 1500 Rotaryen’in katılımı ile ULUSAL ROTARY KULÜPLERİ BİRLİĞİ kurulmuş, yönetmelikler hazırlanarak aşağıdaki ilkeler kabul edilmiştir. Yeni kulüplerin kurulmasına öncülük etmek,• Bütün kulüplerin gelişmelerini sağlamak,• Toplumda ahlak ve doğruluk kurallarının yerleşmesini sağlamak,• İç konularında sağlam kuralların geliştirilmesi için gayret göstermek,• Üyeler arasında meslek ilişkilerini geliştirmek, kabul edilen ilkelerin en önemlileridir. 1910 yılı sonlarında Kanada Winipeg Kulübü ve yeni sekiz Kulübün kurulması ile Rotary tek bir teşkilat altında birleşmiş ve Uluslararası ilişkiler başlamıştır. 1911 yılında İRLANDA’da DUBLiN ve BELFAST’ta iki yeni kulübün kurulması ile Rotary hareketleri Avrupa’da da yayılmaya başlamış ve aynı yılın sonunda ROTARY KULÜPLERİNİN SAYISI 28’e ve ÜYE SAYISI da 2500 e ulaşmıştır. 1912’de İSKOÇYA’da EDİBURG ve GLASKOW Kulüplerinin kurulması ile Rotary’nin ülkeler arası yayılması hızlanmış ve 1912 yılında MİNESOTA’da toplanan III. YILLIK KONGRE’de Ulusal Rotary Kulüpleri Birliği’nin adı ULUSLARARASI ROTARY KULÜPLERI BİRLİĞİ’ne dönüşmüş ve birliğin Başkanlığına Paul Harris getirilmiştir.
Bu kongre de 41 Kulüp 548 üye ile temsil edilmiş ve hazırlanan Tüzükte aşağıdaki maddeler belirtilmiştir.
1. Yararlı bir uğraşının şerefli olduğunu göstermek ve her üyenin mesleğine, topluma yardım amacı olduğu yönünden saygı duymak
2. Ticari ve mesleki ilişilerde doğruluk kurallarına uyulmasına teşvik etmek
3. Her üyeyi mesleki fikirleri ve çalışmaları ile degerlendirmek
4. Daha iyi hizmet ve başarı için başkaları ile temas kurmak
5. Her üyeyi toplumun refahi ile ilgilenmesi için teşvik etmek ve toplumun gelişmesi için başka kuruluşlarla birlikte yapılacak çalışmalara katılmak Minnesota Kongresinde yapılan bir yenilik de Uluslararası Rotary’nin resmi yayını olan Rotary dergisinin adına The Rotarian olarak degiştirilmesidir.
1912’de Kulüp sayısı 50’ye ve Rotaryen sayısı 5000’e erişmiştir.1913’te Kulüp sayısı 83 ve Rotaryen sayısı 10.000 olmuştur.
1914 Temmuzunda Kulüp sayısı 123, üye sayısı 15.000’e1916 Temmuzunda Kulüp sayısı 247, üye sayısı 27.000’e1917 Temmuzunda Kulüp sayısı 311, üye sayısı 32.600’e ulaşmıştır.1918 yılında 1. Dünya Savaşından sonra Rotary’nin yayılması hızla devam etmiş; Manilla (Filipinler), Shanghai (Çin), Buenos Aires (Arjantin), Panama (Panama) da yeni kulüpler kurulmuştur. O tarihte bütün Dünyadaki Kulüp sayısı 530 ve üye sayısı 45.000’dir. Bundan sonraki yıllarda Rotary bütün Dünyada hızla yayılmasına devam etmiştir. Bugün dünya üzerinde 1.200.000 den fazla Rotaryen, yaklaşık 28.000 Rotary kulübünde hizmet için yarışmaktadır.
Türkiyede Rotary
Ülkemizde ilk Rotary Kulübü 1954 yılında Ankara’da kurulmuştur. 1951 ve 1952 yılları arasında gazeteci Falih Rifki Atay, gazeteci Ahmet Emin Yalman, Prof. Sükrü Esmer tarafından girişimlerde bulunulmuş ancak bu girişimler başarılı olmamıştır.
1952 yılı içinde Oğuzhan Koraltan tarafından başlatılan ikinci girişimde Nail Avunduk ve Doç. Dr. Mukbil Özyörük’ün kurucu üye olduğu ANKARA ROTARY KULÜBÜ 1954 TARİHİNDE KURULMUŞTUR. 23 Mart 1955 yılı içinde Charter alan Ankara Rotary Kulübü, Uluslararası Rotary kayıtlarında Türkiye’nin ilk Rotary kulübüdür.
Ülkemizin ikinci Kulübü Istanbul Rotary kulübü olup, 8 Subat 1956 yılında, Oguzhan R. Koraltan, Paul Ziegler, Hasan Akev, Ahmet Rıfat Bereket, Ümit Kırdar, John A. Caouki, Ferit Sporel, Eli Rosenthal, Osman Aytuğ ve Hugh J. Beard tarafından kurulmuştur.
Türkiye’de kurulan üçüncü Rotary Kulübü İzmir Rotary KULÜBÜ’dür. Bu kulüp İstanbul Rotary Kulübü’nden Nejat Eczacıbaşı ve John Cauki’nin girişimleri ile kurulmuştur. ilk toplantısını 9 Ocak 1961’de yapan İzmir Rotary Kulübü’nün kurucuları arasında Sadi Aral, Cemil Atalay, Muvahhit Atamer ve Süreyya Birsel vardır.
Dördüncü Rotary Kulübü de yine İstanbul Rotary Kulübü’nün öncülüğünde Zübeyir Seyhun’un girişimleri ile 12 Haziran 1963’de kurulan BURSA ROTARY KULÜBÜ’dür.
Türkiye’de ilk Rotary Kulübü’nün kurulduğu 1954 yılından 1964 yılına kadar geçen ilk on yıl içinde kulüp sayısı dördü geçmemiştir. 1965 yılında bunlara Çankaya ve 1966 yılında da Samsun Rotary Kulüpleri eklenmiştir.
İzmir Çiğli Rotary Kulübü 26 Mayis 1996 Yılında Kurulmuş ve 01 Ekim 1998 Tarihinde Charter Almıştır.
Türkiye de ilk kadın guvernörü 2420. Bölgeden Hatice Sarızi 2000- 2001 İLK KADIN ROTARYEN PROF. Yakut Irmak – 1989 Beyoglu RK İLK Bayan kulüp baskanı Bayrampasa RK Baskani Prof. Övet Güray’dır.
Bugün dünyada 200 ü aşkın ülke ve bölgede 33.000 aşkın rotary derneğinde 1.270.000 rotaryen gönüllü hizmet vermektedir.
Rotaractlar 192.809 üye ve 8.383 kulüpInteractlar 295.895 üye ve 12.865 kulüp
Türkiye’de
Aralık 2010
2420 79 Kulüp 2185 Rtn 2430 87 kulüp 2332 Rtn2440 62 Kulüp 1721 Rtn —————— 228 Kulüp 6238 Rtn.
“Kendinden Önce Hizmet”i yaşam felsefesi edinmiş, mesleğinde başarılı, yüksek ahlak standartlarına ve etik değerlere sahip, DÜNYA BARIŞINA İNANAN kişilerin BU AMACI GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN açlık, yoksulluk, cehalet ve eşitsizlikleri yok etmeye yönelik çalıştığı ve bu değerlere sahip genç nesiller yetiştirmeyi amaçlayan iyi insanların dünya çapında bir araya geldiği bir hizmet kuruluşudur.
1905’te sadece erkeklerin üye olabildiği bir hizmet kuruluşu olarak kurulan Rotary Yaşama meclisine 1950 yılından itibaren çeşit kereler bayan üye alınması için öneri götürülür ancak red edilir. Derken 1977 yılında California Duarte Rotary kulübü tüzükleri ihlal ederek ilk bayan üyeyi alır ve bunun sonucu olarak da UR tarafından kapatılır. Yasal yollara başvuran Duarte Rotar Kulübünün bu başvurusu Caifornia Eyaleti yüksek mahkemesi tarafından 1986 yılında ABD Yüksek mahkemesine gönderilir ve 4 Mayıs 1987 de Yüksek mahkeme kadınların Rotary üyeliği dışında bırakılamayacağına karar verir. 28 Mayıs 1987 ‘de kurucu üyelerinin arasında bayanların da yer alması ile The Rotary Club of Marin Sunrise, California kurulur. Bunu 1988 de Kanada izler. Ve 1989’da Yaşama konseyi kararı sonucunda tüm dünyada Bayan üyeler kabul edilmeye başlanır.
1995 te ilk defa dünya 8 kadın bölge guvernörü olarak göreve başlar.